Իմ անհատական նախագիծը♛

Թարգմանություններ

Աղբյուր:http://azku.ru/skazki-narodov-evropyi/kak-dzhek-hodil-schaste-iskat.html

Արպրու էր մի տղա,որի անունը Ջեք էր:Մի լուսավոր օր Ջեքը ուղևորվեց երջանկություն փնտրելու:Դեռ չէր հասցրել  հեռանալ,-հանդիպեց կատվին:

-Ուր ես գնում Ջեք:-Հարցրեց կատուն:

-Գնում եմ երջանկություն գտնելու:

-Կարելի է ես էլ քեզ հետ գամ:

-Իհարկե.-պատասխանեց Ջեքը,ինչքան շատ լինի ընկերությունը,այնքան ուրախ կլինի:

Մի քիչ գնացին և հանդիպեցին շանը:

-Ուր ես գնում Ջեք.-հարցրեց շունը:

-Գնում եմ երջանկություն գտնելու:

-Կարելի է ես էլ գամ:

-Իհարկե.-ինչքան  մեծ լինի ընկերությունը ,այնքան ուրախ կլինի:

Եվ գնացին միասին թռչկոտելով:

Մի քիչ գնացին և հանդիպեցին այծին:

-Որ ես գնում Ջեք-հարցրեց այծը:

- Գնում եմ երջանկություն գտնելու:

-Կարելի է ես էլ գամ:

-Իհարկե.-ինչքան  մեծ լինի ընկերությունը ,այնքան ուրախ կլինի:

Եվ գնացին միասին թռչկոտելով:Մի քիչ գնացին հանդիպեցին ցուլին:

Ուր ես գնում Ջեք-հարցրեց ցուլը:

- Գնում եմ երջանկություն գտնելու:

-Կարելի է ես էլ գամ:

-Իհարկե.-ինչքան  մեծ լինի ընկերությունը ,այնքան ուրախ կլինի:

Եվ գնացին միասին թռչկոտելով:Մի քիչ գնացին հանդիպեցին աքլորին:

 Ուր ես գնում Ջեք-հարցրեց  աքլորը:

- Գնում եմ երջանկություն գտնելու:

-Կարելի է ես էլ գամ:

-Իհարկե.-ինչքան  մեծ լինի ընկերությունը ,այնքան ուրախ կլինի:

Եվ գնացին միասին թռչկոտելով:

Այդպես գնացին,մինչև մթնեց:Մռածեցին նրանք  թե որտեղ գիշերեն:Այդ ժամանակ ճանապարհին մի տուն երևաց:

Ջեքը ասաց ընկերներին չաղմկեն,գաղտագողի կռացավ մոտեցավ նայեց պատուհանից:Իսկ տանը նստած էին կողոպտիչներ և հաշվում էին գողացված փողերը:Հետ վերադարձավ Ջեքը ընկերների հետ,և որոշեց նրանց պատժել:Հենց Ջեքը նշան արեց,կատուն  մլավեց,շունը հաչաց,ածը մկկաց,ցուլը մռնչած,աքաղաղը կանչեց:Այնպիսի աղմուկ բարձրացավ,որ կողոպտիչները վախեցան ու փախան:Այդ ժամանակ  Ջեքը ընկերների հետ հանգիստ տուն մտավ:

Բայց Ջեքը մտավախություն ուներ,կարող է կողոպտիչները գիշերը վերադառնան:Երբ քնելու ժամը եկավ,Ջեքը կատվին  տեղավորեց ճոճանակին,շանը  տեղավորեց սեղանի տակ,այծին ուղարկեց ձեռնահարկ,ցուլին թաքցրեց նկուղում,աքլորին հրամայեց թռչել տանիքին:Ինք էլ գնաց քնելու:

Տեսնում են ավազակնեը  տան լույսը անջատված,ուղարկում են իրենց մարդկանցից մեկին փողի ետևից:Բայց  նա  միանգամից ետ է վերադառնում, և պատմում այն վախը,որ նա ապրեց:

-Ահա մտնում եմ տուն,-ասում է,-ուզում եմ նստել ճոճանակին,իսկ այնտեղ մի պառավ է նստած գործում,այնպես է իր շյուղերով ինձ ծակում:

Բայց դա կատու էր,դուք հո գիտեք:

-Մոտենում եմ սեղանին,ուզում եմ մեր փողերը վերցնել,իսկ սեղանի տակ կոշկակար  է:

Բայց դա շուն էր,դե գիտեք բարձրանում եմ ձեռնահարկ,իսկ այնտեղ հացահատիկի կալսեր էր,այնպես էր չխկացնում,որ ինձ թվում էր ե կծեցի:

Բայց դա այն էր,դե դուք գիտեք:

-Վերջապես իջա նկուղ,այնտեղ մի անտառահատ է,սկսեց  կացինը ինձ վրա  գալ:Մի կերպ ոտքերս փրկեցի:

Բայց դա ցուլ էր,դե դուք գիտեք:

Բայց բոլորը դեռ ոչինչ,գաճաճ կար տանիքին:

Այնտեղ բղավում էր և ինձ իր մոտ կանչում:

Բայց դա աքլորն էր գոռում <<ծուղ-րու-ղու>>:

Ահա մի հեքիաթ էլ ավարտվեց,որը Ջեքի երջանկություն փնտրելու մասին էր,ավարտվեց հեքիաթը,իսկ ով լսեց-շատ ապրի:

http://pritchi.castle.by/ras-2-38.html 

Ռիթմ

Մի օր ուսուցիչը  եղավ մի մեծ քաղաքում,իսկ երբ վերադարձավ ասաց.

Օհ ես հիացած եմ,լի ուախությամբ,դա այնքան հրաշալի,վսեմ էր իմ ներկայությամբ:

Ու նրա աշակերտները  մտածեցին<<Այնտեղ եղել է սիով ու բերկրանքով,ես պետք է գնամ,գտնեմ ՝տեսնեմ այդ հրաշալի վայրը>>:

Նա քայլում է քաղաքով,ու ետ գալիս,ասում.

Սարսափելի է, ինչպիսի սարսափելի աշխարհ:Բոլորը կարծես թե ուզում են միմյանց կոկորդը կրծել,ահա թե ինչ տեսա:Ես ոչինչ չզգացի բացի ճնշվաածությունից,կարծես բոլորն ինձ հոշոտեին:

-Այո ,-ասաց ուսուցիչը:-Դու ճիշտ ես:

-Բայց ասեք ինձ,-ասաց աշակերտը,-ինչու էիք այդքան ոգեևորված,երբ վերադարձաք,որտեղ ձեզ կհոշոտեին:

Ես չեմ կարող,դա սարսափելի է:

-Ուսուցիչն ասաց.

- Դու սխալ ռիթմվով ես գնացել,իսկ ես ճիշտ ռիթմով եմ քայլել:

- Вы думаете, я обманываю вас, - произнес сержант. -  Нет,  я  говорю

правду. Мой прибор так мал, что поместился бы в спичечной коробке.  Радиус

его действия - девятьсот миль. Я мог бы вам настроить его на  определенный

вид стали и за несколько дней объехать всю Америку. Остальные  государства

не могли бы воспользоваться этим, так как я  уничтожил  бы  любую  военную

технику, посланную против нас. Потом я уехал бы в Европу. За один месяц  я

избавил бы мир от страшилища войны. Не знаю в точности,  как  мне  удалось

это изобретение. Оно просто невероятно. Совершенно так же невероятно,  как

атомная бомба. Вот уже месяц я жду и размышляю. Я тоже думал  о  том,  что

случится, если сорвать панцирь с черепахи, как вы выразились. А  теперь  я

решился. Беседа с вами помогла мне выяснить все, что нужно. Когда-то никто

не представлял себе летательных машин, никто не думал, что атом может быть

губительным оружием, и многие сомневаются в том, что когда-нибудь на земле

воцарится мир. Но мир воцарится, уверяю вас.

     - Этот бланк вы отдадите  доктору  Мэтьюзу,  -  подчеркнуто  произнес

полковник.

     Сержант встал.

     - Значит, вы не отправите меня в другой военный округ?

     - Нет, пока нет. Пусть решает доктор Мэтьюз.

     - Я уже решил, - сказал молодой человек. - Через  несколько  минут  я

уйду из лагеря. У меня отпускная. Спасибо за то, что вы потратили на  меня

столько драгоценного времени.

     - Послушайте, сержант, не принимайте этого так близко к  сердцу.  Вам

не нужно уходить. Никто вас не обидит.

     - Это верно, потому что никто мне не  поверит.  Прощайте.  -  Сержант

открыл дверь канцелярии и вышел.

     Дверь закрылась, и полковник  остался  один.  С  минуту  он  стоял  в

нерешительности.  Потом  вздохнул  и  провел  ладонью  по  лицу.  Зазвонил

телефон. Полковник рассеянно взял трубку.

     - Это вы, доктор? Я хочу поговорить с вами. Да, я послал его  к  вам.

Посмотрите, в чем тут дело, почему он так  ведет  себя.  Как  вы  думаете,

доктор? Вероятно, ему нужно немного отдохнуть, у  него  странные  иллюзии.

-Դուք մտածում եք,ես խաբում եմ ձեզ,-ասաց սերժանտը:-Ոչ,ես ճիշտ եմ ասում:Իմ սարքն այնքան փոքր է,որ կարող է տեղավորվել վանդակում:Շարավիղը նրա  ինը  հարյուր մղոն է:Ես կարող եմ ձեզ հարմարեցնել որոշակի մի տեսակ,որ մի քանի օրում անցնեք Ամերիկան:Մյուս պետությունները չեն կարող օգտվել դրանից,քանի որ ես ոչնչացրել եմ  ռազմական տեխնիկան,որը ուղված է մեր դեմ:Հետո ես կգնայի Եվրոպա:Մեկ ամսում ես կկանգնեցնեի աշխարիհի ահավոր կռիվը:Հաստատ չգիտեմ,թե ինչպես կարողացա այս գյուտին տիրապետել:Այն ուղղակի հրաշք էր:Այդպիսի հրաշք էր նաև  ատոմային ռումբը:Արդեն մեկ ամիս է,ես սպասում ու մտորում եմ:Ես էլ էի մտածում այն մասին,թե որ խափանեի պանցիրը,ինչպես կարտահայտվեին:Իսկ հիմա որոշել եմ:Իրար հետ մեր զրույցը ինձ օգնեց բացահայտել ինչ պետք է:Մի ժամանակ ոչ ոք չեր պատկերացնում թրչող ափսե,ոչ ոք չեր մտածում,որ ատոմը կարող է մահացու զենք լինել և շատերը կասկածում էին,որ երբևե աշխարհում կտիրի խաղաղություն:Ու խաղաղությունը կտիրի հավատացնում եմ ձեզ:

-Այդ պլանկը դուք էլ կտաք բժիշկ Մետյուզին,-ընդգծված արտասանեց գնդապետը:

Սերժանտը կանգնեց.

-Ուրեմն դուք ինձ ուղարկում եք մեկ այլ ռազմական շրջան:

-Ոչ,դեռ ոչ,թող որոշի բժիշկ Մետյուզը:

-Ես արդեն որոշեցի,-ասաց երիտասարդը,-մի քանի րոպեից ես կհեռանամ  ճամբարից:

Ես ունեմ բացթոման թերթիկ:Շնորհակալություն,որ դուք ծախսեցիք ինձ վրա ձեր թանկ ժամանակը:

-Լսեք,սերժանտ,այդքան սրտին մոտ մի ընդունեք:Ձեզ հարկավոր չէ հեռանալ:Ոչ ոք ձեզ չի նեղացնի:

-Դա ճիշտ է,քանի որ ինձ ոչ ոք չի հավատա:Հաջողություն:-Սերժանտը բացեց դուռը և դուրս եկավ:

Դուռը փակվեց,և գեներալը մնաց մենակ:Մի պահ նա կանգնած էր անորոշության մեջ:Իսկ հետո  խորը շունչ քաշեց,ձեռքի ափով փակեց դեմքը:Հնչեց հեռախոսազանգ:Գնդապետը մտազբաղ վերցրեց լսափողը:

-Այդ դուք եք,բժիշկ:Ես ուզում եմ ձեզ հետ խոսել: Այո ես նրան ձեզ մոտ եմ ուղարկել:Տեսեք,թե ինչ է պատահել,ինչու է նա իրեն այդպես պահում:Ինչ եք մտածում,բժիշկ:Երևի,նրան հանգստանալ է  պետք,նա տարօրինակ պատրանքների մեջ է:

http://azku.ru/ukrainskie-narodnie-skazki/kak-bednyak-razboynikov-perehitril.html

Թե ինչպես չքավոր ավազակները խորամանկեցին

Կար-չկար մի չքավոր կար:Հազվադեպ էր պատահում,որ չքավորները շատ երեխաներ էին ունենում:

Ասում է նա կնոջը:

-Գնամ ես ավազակների մոտ:Կարող է պատահել նրանք ինձ օգնեն:

-Գնա որ կուզես,բայց մարդ չսպանես,վատություն չանես:Գնաց չքավորը:Մեկ օր երկու օր և անտառում հանդիպեց ավազակներին:

Խնդրեց,որ իրեն ընդունեն իրենց խմբի մեջ:

-Լավ-համաձայնեց ավազակապետը,-ընդունում ենք,բայց դու քեզ պիտի ցույց տաս:Նայիր այնտեղ դաշտում հնձում է տերը,գողացիր նարանից կոտոշավոր եզին այնպես,որ ոչ տերը գլխի ընկնի,ոչ էլ եզը վնասվի:

Համաձայնվեց չքավորը:Գնաց տուն,վերցրեց բնով ճաււտիկներին բաց թողեց դաշտում:

Ձայն տվեց  ու  հավաքեց:Լսեց մաճկալը կանգ առավ և գնաց որսալու:Մտավ անտառ,նա ետևից մինչ որսում էր հավին ու ճուտիկներին,չքավորը թռավ վերցրեց և բերեց ավազակների մոտ:

Նրանց սրտով եղավ ավարը,բայց որոշեցին մի փորձություն ևս տալ:Ավազակապետը ասում է

-Վաղը քաղաքում տոնավաճառ է:Մարդիկ պետք է ձիեր և կովեր վաճառեն:Ուրեմն այսպես,մեզ տոնավաճառից բեր այծի գլուխը և տիրոջ հագուստը:Միայն թե տերը կենդանի մնա,և չտեսնի թե ով իրեն թալանեց:

Հավաքեց չքավորը ամբողջ փողերը,որոնք նրա գրպանում էին,և ճանապարհ ընկավ:Այդ ժամանակ ինչ-որ մի մարդ տանում էր իր այծին տոնավաճառ:Այծը ամբողջ ճամանակ դիմադրում էր և չեր ուզում գնալ շուկա:Առանց երկար մտածելու տերը կապեց նրան թփից,իսկ ինքը վազեց փողերը հավաքելու:Չքավորը արձակեց այծին,և տարավ անտառ կտրեց նրա գլուխը,իսկ ինքը թաքնվեց:Վերադարձավ տերը,իսկ այծը չկա:Գնաց փնտրելու անտառում և լսեց.այծը ձայն հանեց ճահճից:Շտապեց տերը դեպի չահճի կողմը,որ չխեղդվի այծը:Հանվեց և մտավ ջուրը:Չքավորին էլ հենց դա էր պետք: Վերձրեց նրա շորերը և գնաց ավազակների մոտ:Գովեց ավազակապետը չքավորինիր ճարպկության համար,բայց իր խմբի մեջ չվերցրեց:Չքավորը չափից դուրս մաքուր ու արդար էր:Ճիշտ է նրան շատ գումար տվեցին ավազակները:Վերադարձավ տուն և ապրեց բարեկեցիկ:Երբ մի անգամ չքավորը տանը չեր,ավազակները եկան նար տուն:Տեսն հարստացած,տուն կառուցած,գնած ձիեր,լուծ և կովեր:Տան տիրուհին ուրախ դիմավորեց նրանց:Այդպես էր նրան կարգադրել ամուսինը:Ճաշի ժամանակ ավազակներից մեկն  ասաց.

-Աճեց միանգամից:Մյուսն ասաց.հարկավոր է թեթևացնել.երրորդն ավելացրեց.-անպայման:Եվ թրաշեցին, մաքրեցին, թալանեցին մինչև վերջին թելը:Վերադարձավ տերն իր տուն:Տեսավ թալանված տնտեսությունն և որոշեց պատժել ավազակներին:Հանվեց մարմինը պատեց մեղրով վրան լցրեց փետուրներ և գնաց անտառ:Տեսան ավազակները այդ սարսափազդուն և փախան ամեն մեը մի կողմ:Իսկ չքավորը գտավ նրանց ավարը,վերցրեց որքան որ կարող էր և վերադարձավ տուն:Ապրում է նա և չի բողոքում:Ահա և հեքիաթը այն մասին,թե ինչպես չքավորը խորամանկեց ավազակներին:Իսկ ով որ լսեց-շատ ապրի: 

http://www.chukfamily.ru/Humanitaria/Gabbe/3brata.htm

Շատ տարիներ առաջ մի մարդ էր ապրում իր երեք որդիների հետ:Որսիները մեծացան,և մեկը մյուսից լավը դարձան:

Մի օր էլ հայրը ասում է.

-Վերկացեք,երեխաներ,գնացեք մարդկանց օգնելու համար մի արհեստ սովորեք:Գնացեք աշխարհի լավագույն վարպետների մոտ սովորեք և վարպետ դարձեք:Ես ձեզ այնքնա ժամանակ չեմ ընդունի մինչև որ արհեստ սովորեք:

Գնում են եղբայրները:Երեք տարի թափառում,արհեստ սովորում  իսկ հետո վերադառնում իրենց հայրական տուն:

-Բարև հայրիկ.-ասում են նրանք:

-Բարև ձեզ երեխաներ,-պատասխանում է հայրը:-Դե ինչ սովորեցիք ինչ որ արհեստ:

-Այո սովորեցինք,-ասում են նրանք:

-Ին՞չ եք սովորել երխաներ:

-Ես սաբրել եմ սովորել:-Ասաց ավագ որդին:

-Ես ասում է  միջնեկ որդին.-սովորել եմ  դարբնել,կռել:

-Իսկ ես ասում է ավագ որդին,-սուսերամարտ եմ սովորել:

-Դե լավ,-ասում է հայրը:Ուզում եմ տեսնել արդյոք դուք գիտեք,թե ինչպես սաբրվել,կռել,սուսերամարտել:

Այդ ժամանակ դաշտում նապաստակ է փախչում.

Էհ,-բղավեց կրտսեր որդին,որը սաբրել էր սովորել:

-Դու էիր ինձ պետք:

Նա վերցրեց օճառը և ավազանը,վրձինով խբեց որ փրփրի,իսկ հետո բռնեց նապաստակին,նա վազում էր ու միայն մի քիչ դեմքը և այտերը սաբրեց: Ոչ մի անգամ չեմ կտրել,ոչ մի մազ չեմ թողել:

-Լավ աշխատանք է.-ասաց հայրը:

-Դե,-ասում է միջնեկ որդին,որը զոդել էր սովորել,-նայիր հայրիկ:

Վազեց միջնեկ որդին կառքի մոտ,Ձիերին առանձնացրեց և կառքը  ամբողջությամբ կտոր-կտոր արեց,ու հետո նորից հավաքեց:

Հիանալի աշխատանք է,-ասաց հայրը,պակաս չեր եղբորտ արածից:

Այստեղ խոսեց մեծ եղբայրը:

Թույլ տուր հայր ես էլ իմ շնորհը ցույց տամ:

-Դե ինչ,-ասաց հայրը –ցույց տուր:

Իսկ այդ ժամանակ անձրև էր տեղում: Ավագ որդին վերցնում է իր թուրը և սկսում գլխի վերևում ոլորել:Այնքան արագ,որ չեր հասցնում անձրև գար գլխին:Անձրևը ավելի էր ուժեղանում,դույլերով էր ջուրը լցվում,բայց նա կարծես տանիքի տակ կանգնած լիներ:Անձրևի կաթիլները թրով կտրում էր:

Տեսավ հայրը և շատ զարմացավ ու ասաց որդիներին:

-Դուք արհեստավարժ վարպետներ եք,-չիգիտեմ ես ում թողնեմ տունը:Ապրեք միասին:Համաձայնվեցին նրա հետ տղաները,և մինչ այսօր ապրում են միասին:

Ահա երեք եղբայրների հեքիաթի վերջը,ով լսեց-ապրի: 

http://azku.ru/russkie-narodnie-skazki/volshebnaya-voditsa.html

Կար չկար մի մարդ ու կին կար:Երբ նրանք երիտասարդ էին ապրում էին լավ,համերաշխ,երբեք չէին կռվում իրար հետ:Ահա եկավ ծերությունը,և նրանք սկսեցին հաճախակի վիճել:Ծերուկը պառավին մի բառ էր ասում,մյուսը երկուսն էր ասում,նա էլ երեքն էր ասում,հետո հինգը,հինգը-տասը:Ու այսպես մեծ կռիվ էր առաջանում,որ խրճիթից կփախչեիր:

Երբ ուզում էին հասկանալ ով  է  մեղավոր չէին գտնում:

-Այ պառավ,էս ինչ է մեզ հետ կատարվում:

-Այդ նրանից էր,որ ծերացել ենք:

-Ես,թե դու,քո երկար լեզվով:

-Ես,չէ դու:

-Չէ դու:

Եվ նորից սկսվում է կռիվը:

Պառավը մտածում է,ինչ անել,ոնց անել,ինչպես ապրել ծերուկի հետ:

Պառավը գնում է հարևանի մոտ և պատմում եղածը:

Հարևանը ասում է.

-Ես կարող եմ օգնել քեզ:Ես ունեմ կախարդական ջուր ,երբ ծերուկը սկսի նորից գոռալ,դու վերցրու բերանիդ մեջ մի քիչ այդ ջրից,բայց կուլ չտաս ու պահիր մինչև հանգստանա,և ամեն ինչ լավ կլինի:

Տվեց պառավին այդ շշով ջուրը:Պառավը շնորհակալ եղավ և գնաց տուն;

Ծերուկը  սկսեց բղավել.

-որտեղ էիր,ինչ էիր անում,շուտվանից պիտի սամավարը դնեիր,թեյ խմեինք,իսկ դու չկաս:

Ուզում էր պառավը  պատասխանել նրան,բայց հիշեց ,որ չպիտի խոսի:Վերցրեց շշի ջուրը բերանն առավ ու սպասեց:

Ծերուկը տեսավ,որ պառավը չի պատասխանում ինքն էլ լռեց:Պառավն ուրախացավ <<Ճիշտ որ կախարդական ջուր է>>:

Շիշը պահեց ու սամավարը միացրեց:

-Ինչ ես անում,չես կարողանում սամասվարը դնել:

Պառավը ուզում էր պատասխանել,բայց հիշեց հարևանուհու ասածը և շիշը բերանն առավ:Ծերուկը տեսնում էր որ պառավը չի խոսում ինքն էլ չէր խոսում:Դրանից հետո ծերուկն ու պառավը չեն կռվել,ապրում են խաղաղ,ինչպես երիտասարդ տարիքում: Այտ դրանից է,որ հենց ծերուկը գոռում է պառավը կում է անում կախարդական ջրից:

Ահա ինչպիսի ուժ կա նրա մեջ:Ահա և վերջացավ կախարդական ջուրը,իսկ ով լսեց շատ ապրի:  

http://www.voprosy-kak-i-pochemu.ru/pochemu-osenyu-listya-menyayut-cvet/

Ինչո ՞ ւ  են աշնանը տերևները փոխում իրենց գույները 

Տերևները աշնանը

Բույսերի տերևները ներկված են կանաչ գույնով, քանի որ պարունակում են քլորոֆիլ — գունանյութեր, որն առկա է բույսերի բջիջներում. Գունանյութ է կոչվում ցանկացած նյութ, որն ընկալում է տեսանելի լույսը: Քլորոֆիլը կլանում է արևի լույս և այդ էներգիան օգտագործում է սնուցող նյութեր սինթեզելու համար:

Աշնանը բույսերի տերևները կորցնում են իրենց վառ կանաչ գույնը, օրինակ, բարդու տերևները  դառնում են ոսկեգույն, իսկ թխկենին կարծես թե բռնկվում է կարմիր գույնով: Տերևներում սկսվում է ինչ-որ քիմիական փոխակերպում, այսինքն ՝ ինչ-որ բան է տեղի ունենում քլորոֆիլում: Աշնան գալստյան հետ բույսերը պատրաստվում են ձմռանը: Սնուցող նյութերը կամաց-կամաց տերևներից տեղափոխվում են դեպի ճյուղերը, շիվերը,  արմատները եւ հավաքվում են այնտեղ, պատրաստվելով ծանր ցրտերին: Գարնան գալուն պես բույսերը հավաքած էներգիան օգտագործում են է նոր կանաչ տերևների աճի համար: Երբ հավաքված սնուցող նյութերի էներգիան սպառվում է, քլորոֆիլի սինթեզը դադարում է: Մնացած տերևների քլորոֆիլը մասամբ քայքայվում է, ընդ որում, առաջանում է այլ գույնի գունանյութեր: Որոշ բույսերի տերևներում հայտնվում են դեղին և նարնջագույն գունանյութեր: Այդ գունանյութերը մեծ մասամբ կազմված են  կարատիններից — նյութեր, որոնք գազարը ներկում են գազարգույն:  Օրինակ, կեչու և շագանակենու տերևները քլորոֆիլի պակասելու հետ դառնում են վառ դեղին, մի շարք այլ ծառերի տերևները ձեռք են բերում կարմիր գույնի տարբեր երանգներ: Որոշ տերևների կարմիր, մուգ բալի և մանուշակագույն երանգները  պայմանավորված է
անտոցիան  գունանյութի առկայությամբ: Այս գունանյութը գունավորում է  բողկը, կարմիր կաղամբը, վարդը և խորդենին: Աշնանային ցրտերիի ազդեցության տակ տերևներում սկսվում է քիմիական ռեակցիա, քլորոֆիլը վերածվում է կարմիրադեղնավուն  նյութի: Ի տարբերություն կարատինի եւ այլ դեղին գունանյութերի անտոցիանը ընդհանրապես բացակայում է կանաչ տերևներից: Այն ձևավորվում է միայն  ցուրտի ազդեցությունից: Աշնանային տերևների գույնը, ինչպես և մարդու մազերի գույնը, պայմանավորված է գենետիկորեն յուրաքանչյուր տեսակ բույսի համար: Իսկ թե այդ գույնը կլինի խամրած թե վառ, կախված է եղանակից:

Տերևների առավել վառ, հյութալի գույները լինում են աշնանը, երբ երկար ժամանակ սառը չոր ու արեւոտ եղանակը է(0-ից 7 ջերմաստիճանի դեպքում  ուժեղանում է անտոցիանի առաջացումը). Աշնանը գեղեցիկ գույներով տերևներ լինում են այն վայրերում, ինչպիսիք են Վերմոնտ նահանգը: Իսկ, օրինակ, մեծ Բրիտանիայում, որտեղ կլիման անձրևային է, եղանակը գրեթե միշտ ամպամած է՝ աշունային տերևները ավելի հաճախ խամրած դեղին են կամ շագանակագույն:

Աշունն անցնում է, գալիս է ձմեռը: Բույսերը և տերևները կորցնում են իրենց գունեղ երանգները: Տերևները կպչում են ճյուղերին հատուկ հատումներով: Ձմեռային ցրտերի գալուն պես բջիջների կապը, որոնցից կազմված են հատումները, քայքայվում են։ Դրանից հետո տերևները մնում է կապված ճյուղերին միայն բարակ անոթներով, որի միջոցով տերևները ջուր եւ սնուցող նյութեր են ստանում: Թեթև քամուց կամ անձրևի կաթիլից այդ նուրբ կապը կարող է խզվել, եւ տերևները կընկնեն գետնին, ավելացնելով ևս մեկ գունային երանգ թափված տերևների հաստ, գույնզգույն գորգին: Բույսերը պաշար են կուտակում ձմռան համար, ինչպես  սկյուռիկները, բայց կուտակում են ոչ թե հողում, այլ
ճյուղերում, շիվերում և արմատներում: Տերևները, որոնցում դադարում է ջուր սնուցվել, չորանում են, պոկվում ծառերից ե
ւ քամու հետ երկար պտտվում են օդում, քանի դեռ չեն հանգրվանել անտառային արահետում, վերածելով այն փափուկ ճանապարհի: Տերևների դեղին կամ կարմիր գույնը կարող է պահպանվել նրանց պոկվելուց հետո մի քանի շաբաթ: Բայց ժամանակի ընթացքում համապատասխան գունանյութերը քայքայվում են ։ Միակ բանը, որ մնում է, դա թանին է (այո — այո, հենց նա է գունավորում թեյը):

http://azku.ru/russkie-narodnie-skazki/repka.html

Պապն ու շաղգամը

Պապը ցանում է շաղգամը և ասում.

-Մեծանաս,աճես քաղցր շաղգամ լինես:Աճես ու պինդ շաղկամ լինես:

Գարուն էր,և պապը գնաց,որ իր աշխատանքի արդյունքն տեսնի:Գնաց տեսա մեծ շատ մեծ շաղգամ,քաշեց-քաշքշեց շաղգամը հողից չհանեց:

Պապը կանչեց տատիկին:

Տատը պապիկից

Պապը շաղգամից:

Հա քաշեցին-քաշքշեցին

Շաղգամը հողից չհանեցին:

Տատը կանչեց թոռնիկին:

Հա քաշեցին-քաշքշեցին

Շաղգամը հողից չհանեցին:

Թոռնիկը կանչեց շնիկին.

Շունը թոռից

Թոռը տատից

Տատը պապից

Հա քաշեցին քաշքշեցին շաղգամը հողից չհանեցին:

Շունը կանչեց փիսիկին.

Փիսոն շնից

Շունը թոռից

Թոռը տատից

Տատը պապից

Պապը շաղգամից:

Հա քաշեցին-քաշքշեցին

շաղգամը հողից չհանեցին :

Փիսիկը կանչեց մուկիկին

Մուկիկը փիսիկից

Փիսիկը շնիկից

Շնիկը թոռնիկից

Թոռնիկը տատից

տատը պապաից

պապը շաղգամից

Հա քաշեցին-քաշքշեցին

շաղգամը հողից հանեցին:

http://hyaenidae.narod.ru/story1/003.html 

Աղվեսն ու արագիլը

Աղվեսն ու արագիլը ընկերացան:Մի օր ահա աղվեսն որոշեց հյուրասիրել արագիլին և գնաց նրան հյուր կանչելու:

-Համեցեք սանամեր,համեցիր հարգելիս ես քեզ կհյուրասիրեմ.-Արագիլը գնաց աղվեսի մոտ:Աղվեսը մանի էր եփել և լցրել տափակ ափսեի մեջ:Հյուրասիրեց նա և ասաց.

-Համտեսիր սանամեր,համտեսիր հոգյակս,ինքս եմ պատրաստել:

Արագիլը կտկտացրեց ափսեն,կտկտացրեց,բայց բերանը ոչինչ  չնկավ:Իսկ աղվեսը այդ ժամանակ ուտում էր և լիզում իր  ափսեն:Հետո ասաց.

-Կներես սանամեր այլևս ոչինչ չունեմ քեզ հյուրասիրելու:

-Շնորհակալ եմ,և սրա համար սանամեր:Հաջորդ օրը աղվեսը  եկավ արագիլին հյուր:

Արագիլը մածնաբրդոշ էր  պատրաստել և լցրել էր  նեղ բկով կուժի մեջ:Դրեց կուժը սեղանին և ասաց:

-Կեր սանամեր,ուրիշ  ոչնչով չեմ կարող քեզ հյուրասիրել:Աղվեսը սկսեց պտտվել կուժի շուրջը,մեկ  աջ մեկ ձախ,հոտոտեց,բայց ոչինչ բերանը չընկավ գլուխը չէր մտնում կուժի մեջ:Իսկ այդ ընթացքում արագիլաը ամբողջը կերավ և վերջացրեց:

-Մի նեղանա ինձանից սանամեր,ուրիշ ոչինչ չունեմ,որ հյուրասիրեմ:

Աղվեսը ազդվեց և ամաչեց:Հասկացավ,որ ինչ տաս այդ ել կստանաս:Այդ օրվանից մինչ օրս աղվեսն ու արագիլը ընկերություն չեն անում: 

АД и РАЙ

Один человек разговаривал с Богом о рае и аде. И Бог сказал тому человеку: 

- Идем, я покажу тебе ад.
Они вошли в комнату, где вокруг котла с супом сидели люди. Все они были голодны и очень мучились от этого. У каждого из них была ложка, которой можно было зачерпнуть в котле, но черенки ложек были настолько длиннее их рук, что поднести ложку ко рту не было никакой возможности. Страдания этих людей были безмерны.

- Идем, теперь я покажу тебе рай, - сказал Бог через некоторое время.
Они вошли в другую комнату, точно такую же, как первая, - котел с похлебкой, люди вокруг него с длинными ложками. Но все были счастливы и сыты. 

- Не понимаю, - сказал мужчина. - Почему эти люди счастливы, а те несчастны, ведь все одинаковое?
Бог улыбнулся.
- Все очень просто, - ответил он. - Здесь они научились кормить друг друга. 

Он прошел через город, вернулся и сказал:

- Ужасно! Как ужасен мир! Все как будто готовы перегрызть друг другу горло; вот что я видел. Я не чувствовал ничего, кроме подавленности, как будто все мое существо разрывается на куски.

- Да, - сказал учитель. - Ты прав.

- Но объясни мне, - сказал ученик, - почему ты так восторгался после того, как вернулся, а я разрываюсь на части? Я не могу вынести этого, это ужасно.

Учитель сказал:

- Ты шел не в том ритме, в котором шел через город я.

Դրախտ և Դժողք

Մի մարդ խոսում է աստծու հետ դրախտի և դժողքի մասին.

-Արի,ես քեզ ցույց կտամ դժողքը:

Նրանք մտնում են,որտեղ նստած էին մարդիկ ու կաթսայի շուրջը ապուր էր դրված: Բոլորն էլ շատ սոված էին,և տանջվում էին:Բոլորն էլ գդալներ ունեին,որ կարող էին կաթսային մոտեցնել ,բայց գդալները շատ երկար էին,երբ ձեռքերը բերում էին մոտ,բայց չէին կարողանում ուտել:Մարդկանց տառապանքը մեծ էր,հսկայական:

-Արի,հիմա ցույց կտամ քեզ դրախտը,-ասաց Աստված,մի որոշ ժամանակ անց:

Նրանք գնացին մյուս սենյակ,որը նման էր առաջին սենյակին:Այստեղ մարդիկ կարողանում էին կաթսայից ապուր վերցնել և ուտել,չնայած նրանց գդալներն էլ էր երկար,նրանք ուրախ էին:

-Ես չեմ հասանում,-ասաց մարդը,ինչու են այս մարդիկ որախ,իսկ նրանք,դժգոհ ու տխուր, չէ   որ բոլորն էլ նույնն են:

-Աստված ժպտաց:

-Դա շատ պարզ է,-ասաց նա.-այաստեղ նրանք սովորել են միմյանց կերակրել:

Scotland is a country in Great Britain, to the north of England. Scotland has nearly 800 islands, but people only live on some of them.

Scotland is a very beautiful country with many mountains, forests, beaches, rivers and lochs or lakes. In the north of Scotland it is light until 11.30 p.m. in summer and in winter you can sometimes see the Northern Lights or Aurora Borealis, which are spectacular lights in the sky. Energy from the sun turns the Earth’s sky green, red and other colours.

Scotland has its own parliament which makes laws for Scottish people. The Scottish parliament is in the capital city, Edinburgh. About five million people live in Scotland, which is 8.5% of the UK population. Most people live in the south of the country, in and around the cities of Edinburgh, Glasgow, Perth and Dundee.

Շոտլանդյան մի երկի է,որը գնտնվում է Մեծ Բրիտանիայում,դեպի հյուսիսայիյ Անգլիայի կողմը:Շոդլանդիան ունի  շուրջ 800 կղզի,բայց մարդիկ որոշ մասում են ապրում:Շոտլանդիայում շատ գեղեցիկ է,այդ երկիրը շատ լեռնե ունի,գետեր և լճեր:Ձմռանը Շոտլանդիայում կարղ եք տեսնել շատ լույսեր,որոնք շատ տպավորիչ են:

Լեզու

  Շոտլանդիայում մադիկ ծոսում են երեք լեզվով մեծ մասը անգլերեն իսկ բնակչության 1%-ը  շոտլանդերեն: Մյուս մասն էլ խոսում է Կելտերեն,որը շատ է տարբերվում անգլերենից:Շոտլանդերենը շատ նման է անգլերենին կան բառեր որոնք նույն ձևով են արտասնվում:

Language

There are three languages in Scotland. Most people speak English and Scots and a minority (around 1% of the Scottish population) speak Scottish Gaelic, an old Celtic language which is very different from English. For example, the Gaelic word for Scotland is ‘Alba’, ‘What is your name?’ is ‘Dè an t-ainm a tha ort?’ and ‘Goodbye’ is ‘Slàn leat’. Scots is spoken by young and old people in cities and rural areas and sometimes people mix Scots and English. Some words in Scots are the same as in English and some are different. Look at these sentences.

Սնունդ

Երբ մարդիկ երբ մարդիկ մտածում են  շոտլանդական սննդի մասին նրանք հաճախ պատկերացնում են մի տեսակ մտածում են ոչխարի մսից պատրաստված երշիկ:Սակայն Շոտլանդյան հայտնի է նաև իր բազմազան ծովամթերքով ինչպիսին են omar-ը և oysters-ը, ինչպիսին են Սաղմոնը և Իշխանաը:

Food  When people think of Scottish food, they often think of haggis, a type of sausage made from parts of a sheep. However, Scotland is also known for its variety of seafood such as lobster and oysters, fish such as salmon and trout, and beef.

  

Shopping Made Easy

People are not so honest as they once were. The temptation to steal is greater than ever before especially in large shops. A detective recently watched a well-dressed woman who always went into a large store on Monday mornings. One Monday, there were fewer people in the shop than usual when the woman came in, so it was easier for the detective to watch her. The woman first bought a few small articles. After a little time, she chose one of the most expensive dresses in the shop and handed it to an assistant who wrapped it up for her as quickly as possible. Then the woman simply took the parcel and walked out of the shop without paying. When she was arrested, the detective found out that the shop-assistant was her daughter. The girl ‘gave’ her mother a free dress once a week!

Մարդիկ այնքան էլ ազնիվ չէն,քանի որ գայթակղվում են և եթե չեն կարողանում գնել գողանում են:Գողերը շատ են հատկապես խոշոր խանութներում:Վերջերս տեսա մի լավ հագնված կին:Այդ կինը ամեն երկուշաբթի առավոտյան գնում էր խանութ:Մի երկուշաբթի երբ ավելի քիչ մարդ կար այդ խանութում քան միշտ:Այդ կինը գնաց հագուստի պահարանների մոտ և վերցրեց ամենաթանկ զգեստը և առանց վճարելու դուրս եկավ խանութից:Երբ այդ կինը ձերբակալվել էր պարզվեց,որ այդ խանութի աշխատողը իր աղջիկն էր:Այդ աղջիկը իր մորը շաբաթը մեկ անգամ մի զգեստ էր տալիս: